(భమిడిపాటి ఫణిబాబు)
ఈ మధ్యన వేలం వెర్రి ఒకటి మొదలయింది.. అర్ధం అయిందిగా నేను వ్రాసేది దేనిగురించో.. ఎవరికైనా ఫర్నిష్ చేసిన ఎపార్టుమెంటు అద్దెకివ్వాలంటే భయం, ఇంట్లో ఉన్న ఫర్నిచర్ ఎప్పుడు ఎవడికి అమ్మేస్తాడో అనే భయం.
ఇక్కడ మహారాష్ట్రలో అయితే యజమానీ, అద్దెకుండేవాడూ ఓ ఎగ్రిమెంటైనా రాసుకుంటారు, ఏదో కొంత ఎమౌంటు డిపాజిట్ గా తీసికునే సౌలభ్యమైనా ఉంది. మహా అయితే ఖాళీ చేసినప్పుడు, ఏ సామానైనా అమ్మేసినా, కొంతలో కొంత నష్టం భర్తీ చేసికోవచ్చు, కానీ మన ప్రాంతాల్లో మాటెమిటీ? ఏదో మూడు నెలల అద్దె ఎడ్వాన్సు తీసికుంటారు, ఎగ్రీమెంట్లూ వగైరా ఉంటాయనుకోను.ఈమధ్యన ఓ ప్రకటనలో అత్తగారూ, కోడలూ ఆఫీసునుండి కొడుకొచ్చే లోపల, ఇంట్లో ఉండే పాత సామాన్లు ఫొటోలు తీసి, ఆ మాయదారి క్విక్కర్ లో పెట్టి, అమ్మేయడం. దీనితో అందరూ అలా చేస్తే కొత్త వస్తువులు తెచ్చేసికోవచ్చుననే ప్రలోభంలో పడ్డం.
ఈ use and throw పధ్ధతి పశ్చిమ దేశాల నుండి దిగుమతి చేసికున్న దనుకుంటా. కానీ మన దేశంలో సామాన్య మానవుల ఆర్ధిక పరిస్థితి అంతంతమాత్రమే కదా. ఇప్పుడంటే, అనుకున్న మరుక్షణం ఇళ్ళల్లోకి ఏ వస్తువు కావాలంటే అది వచ్చేస్తోంది కానీ, ఇదివరకటి రోజుల్లో అలా కాదుకదా. ఇంట్లోకి ఏదైనా వస్తువు రావాలంటే, దానికో పంచవర్ష ప్రణాలిక వేసికోవాల్సొచ్చేది. ఈ రోజుల్లో లాగ ఏమైనా క్రెడిట్ కార్డులూ, EMIలూనా ఏమిటీ? పోస్టాఫీసులో ఓ ఎకౌంటూ , నెల నెలా కొంత డబ్బు దాచుకుని, ఏదో మొత్తానికి అయిదేళ్ళకి తేగలిగేవారు. 80 వ దశకం వచ్చేసరికి కొన్ని కంపెనీల వాళ్ళు వాయిదా పధ్ధతి మొదలెట్టడంతో ఇంట్లోకి ఉపయోగకరంగా ఉంటుందని ఓ కుట్టు మిషనో( దానితో ఇస్త్రీ పెట్టి ఫ్రీ ), ఓ టెబుల్ ఫాన్నో, చివరకి రేడియో కూడా అలాగే కొనాల్సొచ్చేది. నాగరికత పెరిగే కొద్దీ ఇళ్ళు ఎపార్టుమెంట్లలా మారిపోయేటప్పటికి ఇంట్లోకి డైనింగు టేబిళ్ళూ, డబుల్ కాట్లూ అవసరం వచ్చాయి. అవి కూడా వాయిదా పధ్ధతిలోనే. ఇంట్లోకి ఓ వస్తువు తేవాలంటే ఇంటి యజమాని ఎంత కష్టపడుంటాడో ఊహించుకోవచ్చు. పైగా ఉద్యోగం చేసేది సాధారణంగా మొగాడు మాత్రమే. అలాగని ఆడవారు చదువురాని వారు కాదు, వాళ్ళూ కనీసం ఏ స్కూలు ఫైనల్ దాకానో, డిగ్రీ దాకానో చదువుకున్న వారే. అయినా ఇంటి పట్టున ఉండి సంసార బాధ్యతలు తీసికుని, పిల్లల్ని పెంచి విద్యావంతులుగా తయారుచేయడంలోనే , బిజీగా ఉండేవారు. దానితో ఇంటి యజమానికి వాటిగురించి పెద్దగా ఆలోచించాల్సిన అవసరం ఉండేది కాదు. ఎలాగోలాగ తన కుటుంబానికి ఉపయోగపడే వస్తువులు సమకూర్చడానికే నానా అవస్థలూ పడేవాడు. ఓ కొత్త వస్తువు ఇంటికి వచ్చినప్పుడు, తన భార్యా పిల్లల కళ్ళల్లో కనిపించే, సంతోషంతోనే ఈయన గారికి కడుపు నిండి పోయేది.
ఒక్కో వస్తువు ఇంటికి వచ్చినప్పుడల్లా, భర్త పడ్డ అవస్థలు భార్యకి మాత్రమే తెలిసేవి. అందువలన ఆ తెచ్చిన వస్తువుతో ఒక అనుబంధం ఏర్పడి పోయేది. ఇంట్లోకి ఓ వస్తు వొచ్చిందంటే, దాని బాగోగులన్నీ భార్యే చూసుకోడం. పైగా ఆ వస్తువుల మన్నిక కూడా అలాగే ఉండేది. ఈ రోజుల్లో లాగ వచ్చేప్రాణం పోయే ప్రాణం కాదు. గుర్తుందా కొన్ని సంవత్సరాల క్రితం ఒక ప్రకటన వచ్చేది అదేదో “కాలిన్” అనుకుంటా, ఇంట్లో ఉన్న వస్తువులన్నీ ప్రతీ రోజూ ఆ కాలిన్ తో తుడిచేటప్పటికి, ఆ వస్తువు నిత్యనూతనంగానే కనిపించేది. నా ఉద్దేశ్యం ఏమిటంటే కొత్తగా తెచ్చిన వస్తువు ఎంత జాగ్రత్తగా చూసుకునేవారో అని చెప్పడానికి. అందుకే 30, 40 ఏళ్ళైనా అప్పుడు కొన్న వస్తువులు ఓ డబుల్ కాట్టనండి, డైనింగు టేబుల్ అనండి, ఇప్పటికీ గుండ్రాయిల్లాగ ఉన్నాయి. కానీ “కొత్త ఒక వింత..పాత రోత ” గా మారిపోయిన ఈరోజుల్లో వారికి ఇంట్లో ఉన్న వస్తువులతో, ఆ ఇంటి పెద్దలకుండే bonding అర్ధం అవదుగా. ప్రతీదీ అడ్డమే. ఇంట్లో ఉన్నది పాత ఫాషనైపోయింది ఇదమ్మేసో, ఎవడికో ఇచ్చేసో కొత్తది తెచ్చేయడం. పోనీ అదైనా ఉంచుకుంటారా అంటే , మళ్ళీ ఏడాది ఇంకో కొత్త మోడలొస్తుంది. దీనికి అంతనేదే ఉండదు. వీళ్ళకి చాన్సొస్తే ఇళ్ళలో ఉండే పెద్దవారిని కూడా ఏ “క్విక్కర్” లోనో, “ఓలెక్స్ ” లోనో అమ్మేయగల సమర్ధులు ! ఈ జాడ్యానికి ముఖ్యకారణం Easy availability- చేతినిండా డబ్బూ, డబ్బు ల్లేకపోతే క్రెడిట్ కార్డులూ, ఊరినిండా మాల్సూ, పైగా ఒక్కో బ్రాండుకి విడిగా షోరూమ్ములూ, కొట్లకి వెళ్ళగానే ఊరించే డిస్కౌంట్లూ, ఇవికాకుండా ఆన్ లైన్ స్టోర్సులూ ఒకటేమిటి అడక్కండి. ఓ వస్తువు కొనడానికి ఏతావేతా ఏదైనా శ్రమ పడితేనే కదా ఆ వస్తువు విలువ తెలిసేదీ? ఉఫ్ మంటే ఇంట్లోకి కొత్తవస్తువొచ్చేస్తుంటే దానీ బతుకూ అలాగే ఉంటుంది.
ఎంతో అవసరం అయితేనే కానీ ఓ వస్తువు అమ్మకానికి పెట్టేవారు కాదు ఆ రోజుల్లో..కానీ ఇప్పుడో ఇంట్లో ఉండే పాత వస్తువులు ఎంత తొందరగా వదిలించుకుందామా అనే ఆలోచన .మళ్ళీ ఏ ఇంటర్నెట్ లోనో చూస్తారు.. ఫలానా వస్తువుకి ఎంతో antique వాల్యూ ఉందని ఏ తలమాసినవాడో చెప్పడం తరవాయి, ఫేస్ బుక్కులోనో ట్విట్టర్ర్ లోనో సందేశాలూ ‘ఫలానా వస్తువుందా..” అంటూ. ఎంత ఖరీదైనా కొనుక్కుని అందరికీ చూపించుకోడం.
పైగా ఈరోజుల్లో అంతా పోటీ ప్రపంచమాయే. ఏ ఇద్దరు కలుసుకున్నా నా దగ్గర లేటెస్ట్ మోడల్ ఫలానాది ఉందీ అనేవాడే. వాడి దగ్గరున్నదో అంతకంటే లేటెస్టో మన దగ్గర కొచ్చేదాకా నిద్ర పట్టదు. ఉన్న దాని వదుల్చు కోవాలంటే క్విక్కర్ ఎలాగూ ఉంది… పశ్చిమ దేశాల సిరి అబ్బకపోయినా, చీడ మాత్రం అబ్బింది. ఎంతచెప్పినా , మనదేశంలో మధ్యతరగతి /దిగువతరగతి కుటుంబాలే ఎక్కువ. అంతేకాకుండా, ప్రస్తుతం ఉన్న so called high income వారి మూలాలు కూడా అక్కడే ఉన్నాయి. అయినాసరే, ఆ విషయం మర్చిపోయి, ఇంట్లో ఎంతకాలం నుంచో ఉన్న వస్తువులని, ఎడా పెడా మార్చేస్తూంటే, ఇళ్ళల్లో ఉండే పెద్దవారికి అప్పుడప్పుడు భయంకూడా వేస్తుంది, కొద్ది రోజుల్లో మనల్నికూడా ఏ OLX లోనో QUIKR లోనో ఫొటో తీసి పెట్టేస్తారేమో అని !
featured picture credit:Junk King
(భమిడిపాటి ఫణిబాబు,పుణే నుంచి)